Zaćma to choroba oczu, która powstaje wraz z wiekiem w procesie naturalnego mętnienia soczewki oka . Rodzaje zaćmy, jej przyczyny czy dokładna lokalizacja są różne, chociaż wciąż statystycznie najczęstszą spotykaną formą jest zaćma starcza. Katarakta obecnie jest przyczyną prawie 50 proc. przypadków ślepoty na całym świecie i dotyczy aż 20 milionów osób. W naszym artykule omówimy podział tej choroby i jej przyczyny występowania.
Mechanizm powstawania choroby
Patogeneza zaćmy wciąż nie jest do końca sprecyzowana, ze względu na swoją wieloczynnikowość. Wraz z upływającym wiekiem soczewka ludzkiego oka staje się bardziej mętna. Białka soczewki ulegają przemianom chemicznym w białka o wysokiej masie cząsteczkowej, następnie skupiska białkowe powodują zmiany refrakcji, rozproszenie promieni świetlnych i mętnienie soczewki. Zmienia się również barwa soczewki w żółtą, a czasem nawet brunatną. Do innych ważniejszych czynników, które mają wpływ na występowanie katarakty, możemy zaliczyć zaburzenia metaboliczne – cukrzyca , leki sterydowe przyjmowane przez pacjenta, stany po urazie oka lub zabiegach przeciwjaskrowych.
Zaćma wrodzona
Zaćma wrodzona oraz dziecięca charakteryzują się zmętnieniem soczewki już w momencie urodzenia lub rozwijaniu się w pierwszych latach życia dziecka. U noworodków niewielkie zmiany w soczewkach mogą być początkowo niezauważone, a stwierdzone dopiero w okresie późniejszym – oba te rodzaje zaćmy nazywamy zaćmą wrodzoną. Podstawowym objawem zaćmy wrodzonej całkowitej jest praktycznie biała źrenica. Drugim obserwowanym symptomem jest odruch palcowo-oczny, polegający na uciskaniu przez niemowlę oczu (piąstkami lub kciukami obu dłoni). Możemy wyróżnić kilka form występowania tego rodzaju katarakty, między innymi:
-
zaćma warstwowa (najmniejsze wysycenie w centrum soczewki, częściowe upośledzenie widzenia)
-
zaćma jądrowa (umiejscowiona w centrum soczewki, złe widzenie w jasnym oświetleniu)
-
zaćma całkowita
-
zaćma błoniasta
Zaćma nabyta
Kolejnym rodzajem zaćmy jest ta najczęściej spotykana, czyli nabyta. Nie tylko sędziwy wiek predysponuje do tego schorzenia, ale również szereg innych przypadków, chorób i urazów, które opiszemy w kolejnym akapicie. Katarakta rozwijająca się w naszych oczach już w dorosłym wieku może mieć różne stadia. Stopień zaawansowania rozpoczyna się od zaćmy początkowej, w której występuje jedynie zmętnienie na obwodzie soczewki, a kończy na zaćmie przejrzałej, która może skutkować nawet całkowitą utratą wzroku.
Podział ze względu na przyczynę
Oprócz bezsprzecznego wpływu wieku na poziom narażenia rozwoju choroby, możemy wyróżnić sporo innych przyczyn występowania zaćmy. Są to między innymi różne choroby ogólnoustrojowe lub przyjmowane leki. Do najważniejszych czynników zaliczamy:
-
występującą cukrzycę
-
występującą tężyczkę
-
stosowanie leków sterydowych
-
występującą galaktozemię
-
uraz tępy lub penetrujący gałkę oczną (np. zaćma popromienna lub hutnicza)
-
występujące powikłania innych chorób oczu (np. jaskra lub retinopatia)
Bez względu na rodzaj zaćmy czy przyczynę jej pojawienia się, leczenie polega na operacyjnej wymianie soczewki oka, które szybko i bezboleśnie można wykonać w placówce AlfaVision.
Chcesz wiedzieć więcej? Skontaktuj się z nami
